Op 14 en 15 september 2023 vond de ETN-conferentie plaats in het prachtige Pisa (IT). ETN (EurTradeNet) is de Europese alliantie van douane softwareleveranciers. Na een erg interessante editie in het pittoreske Segovia nabij Madrid in 2022, trok een delegatie van Stream Software met hoge verwachtingen richting Italië voor de 20ste editie.
ETN-conferenties hebben vaak een technische benadering van de verschillende topics. Echter gezien enerzijds de huidige UCC-storm waar we ons allen in bevinden, en anderzijds de aangekondigde EU Customs Reform, lijkt het ons erg nuttige info te delen met eenieder. De agenda van deze summit werd dan ook grotendeels rond deze twee topics opgebouwd: de stand van zaken binnen de UCC transitie, alsook een blik op de toekomst. “An update on the ongoing, and what’s to come…”
Na een korte kennismaking en introductie, kregen we een update op de nationale planning en vorderingen binnen de verschillende lidstaten. Diego Papaldo (TAXUD - Head of unit Processes, Data & Plans) start met een terugblik op de afgelopen jaren, waar vooral de vertragingen in implementatie binnen de verschillende lidstaten. Het dient gesteld dat veel zaken wel werden opgeleverd (UCC Customs decisions, REX, upgrades EBTI,…), echter werden in 2022 vertragingen genoteerd bij de implementatie van de nationale systemen (AN/PN/TS en import) alsook risico’s in meerdere lidstaten om de trans-Europese systemen (AES, NCTS P5, CCI Phase1) niet te kunnen implementeren voor de UCC deadline van december 2023.
Zoals eerder gecommuniceerd, zijn er enkele derogaties voorgesteld, wat maakt dat de lidstaten meer tijd zouden krijgen om de nieuwe systemen te implementeren. Voor de exportsystemen is er een nieuwe deadline gesteld naar eind 2024, echter worden de lidstaten verplicht basisfunctionaliteiten te voorzien tegen eind 2023.
De goedkeuring van deze derogaties zou eind november op de agenda van de commissie komen.
Daarenboven komt op 13/02/2024 een nieuwe verplichting voor de lidstaten om EMCS te linken met AES.
Kanto Petri (T€S coordination) geeft een update aangaande de progressie rond AES en NCTS P5 binnen de lidstaten. Er zijn grote vorderingen gemaakt in de meeste lidstaten, er is een grote focus op trade deployment. Momenteel zijn er 8 lidstaten die live zijn met AES en NCTS P5. Target om eind 2023 16 lidstaten operationeel te hebben voor AES en 24 voor NCTS. Aangaande de lidstaten waar Stream Software actief is, staat België voor AES gepland in Q1 2024 (13/02/2024) en Luxemburg Q3 2024. Nederland is reeds operationeel binnen DMS4.0. Aangaande NCTS staat de target date in België op 29/11/2023, Nederland is pas voorzien eind 2024. Luxemburg is reeds live maar heeft een transition window.
Nieuwe projecten staan reeds op de planning (na 2025). CBAM, NCTS P7, smart border, update BTI model, EPOC (Electronic Proof of Origin Certificates – complex project in veel landen), datahub (EU Customs Reform). De EU Customs Reform is de grootste wijziging, echter voorlopig nog een voorstel. Dit moet nog worden goedgekeurd, echter is dit een langdurig proces (complex én uitgebreid). Gezien onze huidige ervaringen binnen de UCC, lijken ons de voorgestelde doelstellingen qua timing allerminst ambitieus. Meer info over de EU Customs Reform lezen jullie verder in deze story.
ICS2 blijft een hot topic, met een grote impact op zowel air als ocean. Voor de transitie voor maritiem, is er een wijziging in de timeline. Ocean carriers kunnen vanaf 03/06/2024 ICS2 aangiften insturen, echter met een absolute deadline van 04/12/2024. Vanaf deze laatste datum komt de mogelijkheid voor de house filers om ook ICS2 in te sturen, ook hier geldt een deadline: 01/04/2025. Onder een house level filer vallen de freight forwarders, importeurs en consolidators. Tot slot is er een derde fase tot go-live, en dit is voor rail en road carriers. Zij kunnen vanaf 01/04/2025 insturen, met een deadline van 01/09/2025.
De EU Customs Reform is een voorstel tot grootschalige wijziging van de douanewerking. Het voorstel is erg ingrijpend, en wordt aanzien als een enorme verandering in het douanelandschap. Momenteel is er nog geen zicht op wanneer deze effectief aangenomen wordt door de EU. Het is een complexe procedure om een voorstel door het Europese Parlement goedgekeurd te krijgen. Daarnaast spelen de verkiezingen in 2024 hoogstwaarschijnlijk een vertragende factor, en is er nog onzekerheid rond de volledige afronding van de huidige UCC-implementatie.
Momenteel lopen 80 à 90% van de douaneprocessen door nationale systemen, en een absolute minderheid via Europese systemen. Met de komst van de EU datahub, zou dit omgekeerd verlopen. Er worden tal van voordelen aangehaald:
De EU datahub zou centraal beheerd worden, en zou verschillende mogelijkheden omvatten om data in te sturen. De voorgestelde timeframes zijn ambitieus. De komende jaren (2023-2025) zou reeds een concept uitgebouwd worden, om na de UCC-implementatie meteen de verdere uitwerking te kunnen starten. In 2028 zou e-Commerce live gebracht worden richting EU datahub, de volledige transitie van alle nationale systemen zou in 2037 afgerond moeten zijn.
EurTradeNet is een Europese samenwerking van douane softwareproviders, ook bekend als CRSP's. Het is een bijzonder kennisnetwerk dat hun lokale expertise op het gebied van informatieverwerking en communicatie bundelt. Op deze manier zorgen ze voor een optimale implementatie van eCustoms in heel Europa.
Wij danken Maite Miret en haar fantastische team voor hun voortreffelijke werk in het organiseren van de summit in Pisa. Als Stream Software hebben we de infosessies en panelgesprekken als zeer boeiend ervaren, vooral omdat deze plaatsvonden tijdens deze turbulente tijden waarin er tal van wettelijke wijzigingen zijn. We zijn opgetogen dat we hebben kunnen profiteren van de interessante en relevante discussies.
